เมกาโลดอน จ้าวทะเลดึกดำบรรพ์

 ทำความรู้จักเมกาโลดอน

ชื่อ Megalodon มาจากไหน

    ชื่อ Megalodon มาจากภาษากรีกโบราณ จากคำว่า Mega ที่แปลว่า ใหญ่ ทรงพลัง กับคำว่า Odous ที่แปลว่า ฟัน 

การจำแนกชั้นทางชีววิทยา

        เมกาโลดอนเป็นหนึ่งในสมาชิกฉลามตระกูล  Lamniformes ซึ่งมีมากถึง 373 สายพันธุ์ในอดีต แต่ในปัจจุบันเหลือเพียง 12 สายพันธุ์ ซึ่งรวมถึงฉลามขาวด้วย แต่เมกาโลดอนนั้นมีเส้นทางวิวัฒนาการที่แตกต่างจากฉลามขาว

        เมกาโลดอน (Megalodon) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Otodus megalodon จัดอยู่ใน Kingdom : Animalia Phylum : Chordata ชั้น : Chondrichthyes ชั้นย่อย : Elasmobranchii ลำดับ : Lamniformes วงศ์ : Otodontidae สกุล : Otodus สปีชีส์ : O.megalodon

ช่วงชีวิตของเมกาโลดอน

        เมกาโลดอน คือฉลามที่ใหญ่ที่สุดเท่าที่โลกเคยพบมา พวกมันมีชีวิตอยู่ราว 23-2.6 ล้านปีก่อน คือช่วงไมโอซีนตอนต้นถึงไพลโอซีน 

ลักษณะโดยทั่วไป

    การที่โครงกระดูกของฉลามส่วนใหญ่เป็นกระดูกอ่อน ซึ่งจัดได้ว่าเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันชนิดหนึ่ง มีความยืดหยุ่น เมื่อผ่านไปหลายล้านปีทำให้แทบไม่หลงเหลืออวัยวะที่แข็งพอจนสามารถกลายเป็นฟอสซิลให้เราศึกษาได้ ที่ผ่านมานักวิทยาศาสตร์ได้มีการถกเถียงเกี่ยวกับขนาดลำตัวที่แท้จริงของมันมาโดยตลอด แต่มีการคาดคะเนขนาดและรูปร่างของมันจากฟอสซิลฟันขนาดใหญ่ที่สุดที่เหลืออยู่ ซึ่งมีความยาว 16.8 เซนติเมตร

    เมกาโลดอนมีขากรรไกรกว้าง 3.4 เมตร อ้าปากกว้าง ฟันของเมกาโลดอนนั้นมีขนาดที่แข็งแรงมาก อีกทั้งยังมีลักษณะพิเศษคือ เมื่อฟันหลุดออกมาก็สามารถงอกใหม่ได้บ่อยๆ โดยมันสามารถเปลี่ยนฟันทั้งชุดได้ในทุกๆ 2 สัปดาห์ และตลอดทั้งชีวิตของมันสร้างฟันได้ 40,000 ซี่

    ในปีค.ศ. 2020 ที่ผ่านมา ได้มีผลงานวิจัยออกมาว่าเมกาโลดอนน่าจะมีความยาว 16-18 เมตร เมื่อโตเต็มวัยเพศเมียมีน้ำหนัก 28-65 ตัน ในขณะที่เพศผู้ซึ่งมีขนาดเล็กกว่าจะมีน้ำหนัก 13-34 ตัน พวกมันสามารถว่ายน้ำได้เร็วถึง 18 กิโลเมตร/ชั่วโมง

    ด้วยความยาวดังที่กล่าวมา ทำให้คาดคะเนว่า ส่วนหัวมีขนาด 3-4 เมตร ความยาวจากท้องถึงครีบอาจมากถึง 4.5 เมตร รวมถึงครีบที่ยาวได้ถึง 4 เมตร ลำตัวที่มีขนาด 15 เมตร ทำให้มันเป็นนักล่าขนาดยักษ์ที่น่าสะพรึงกลัวในทะเลช่วงเวลานั้นมาก

ถิ่นที่อยู่อาศัยของเมกาโลดอน

    เมกาโลดอนอาศัยอยู่ในมหาสมุทรแถบอเมริกาใต้ มีหลักฐานที่ชี้ว่าเมกาโลดอนน่าจะอาศัยและหากินในน้ำตื้นใกล้ชายฝั่ง โดยเฉพาะส่วนที่ลึกไม่เกิน 200 เมตร พวกมันใช้บริเวณน้ำตื้นอย่างเช่นอ่าวปานามาเป็นแหล่งอนุบาลลูกที่ยังเล็กอยู่ด้วย โดยมีการพบฟอสซิลฟันของเม็กกาโลดอนที่ยังไม่โตเต็มวัยจำนวนมากในน้ำตื้น

อาหารของเมกาโลดอน

    เนื่องจากเมกาโลดอนมีขนาดลำตัวที่ใหญ่ มันจึงกินอาหาร 1134 กิโลกรัมต่อวัน เพื่อให้ได้รับพลังงานที่เพียงพอต่อการดำรงชีวิต  นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า เม็กกาโลดอนกินอาหารโดยไม่เลือก โดยอาหารหลักของมันนั้นคือ สัตว์น้ำขนาดใหญ่ และอาจจะกินวาฬได้ด้วย เนื่องจากมีการขุดค้นพบกระดูกวาฬที่มีรอยฟันคล้ายรอยฟันของปลาฉลามกัด เชื่อว่าเป็นรอยฟันของเม็กกาโลดอน โดยเหยื่อของเม็กกาโลดอนชนิดหนึ่ง คือ ออโดเบ็นโอเซ็ทออป ซึ่งเป็นวาฬในยุคก่อนประวัติศาสตร์ที่มีลักษณะคล้ายนาร์วาฬในยุคปัจจุบัน

การสืบพันธุ์

    การสืบพันธ์ุของเมกาโลดอนนั้นเป็นคำตอบว่าทำไมมันถึงตัวโตกว่าสัตว์อื่นๆในยุคเดียวกัน เมกาโลดอนมีระบบสืบพันธุ์แบบ Ovoviviparity ซึ่งตัวอ่อนจะพัฒนาตัวเองอยู่ในไข่ และไข่นั้นจะอยู่ในท้องแม่อีกที จากนั้นเมื่อฟักออกมาจากไข่ ก็จะกินทุกอย่างที่ขวางหน้า ไม่ว่าจะเป็นไข่ที่เหลือ และตัวอ่อนด้วยกันเอง พฤติกรรมหิวโหยเช่นนี้ ทำให้มันเป็นตัวอ่อนที่โตขึ้นแล้ว เมื่อพวกมันคลอดออกมาสู่ท้องทะเล พวกมันจะมีขนาดตัวที่ใหญ่กว่าสัตว์น้ำแรกเกิดชนิดอื่น โดยเมื่อคลอดอกมาพวกมันจะมีขนาดลำตัวยาว 2 เมตร ด้วยเหตุผลนี้จะสอดคล้องกับการค้นพบสถานที่เพาะเลี้ยงตัวอ่อนของเมกาโลดอนที่ปานามาและสเปน ซึ่งนักวิจัยได้ตรวจสอบโดยการทำ CT สแกนกระดูกสันหลังเมกาโลดอนที่ถูกพบ นอกจากนี้หากแม่เมกาโลดอนอาศัยอยู่ในที่ที่สมบูรณ์เท่าไหร่ การเจริญเติบโตก็จะมากขึ้นเท่านั้น

การสูญพันธ์ุ

มีหลักฐานยืนยันว่าเม็กกาโลดอนซึ่งเรียกได้ว่าเป็นไดโนเสาร์แห่งเผ่าพันธุ์ฉลาม ได้สูญพันธุ์ไปจากโลกเมื่อราว 2.6 ล้านปีก่อน 

หลายคนอาจคิดว่าขนาดตัวที่ใหญ่เกินไปทำให้เม็กกาโลดอนหมดไปจากโลก แต่ที่จริงแล้วนักบรรพชีวินวิทยาพบว่า เรื่องนี้มีความเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่ระดับน้ำทะเลเปลี่ยนแปลงอย่างกะทันหันเมื่อหลายล้านปีก่อนมากกว่า

การที่ระดับน้ำทะเลลดลงส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อระบบนิเวศชายฝั่งที่เม็กกาโลดอนอาศัยอยู่ ทำให้พื้นที่ในการหาอาหารมีไม่เพียงพอ จนสัตว์ทะเลยุคโบราณ 36% ซึ่งรวมถึงฉลาม เต่า วาฬและโลมาหลายชนิดพันธุ์ต้องตายลง หลังเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นไม่กี่ล้านปี เปิดทางให้ฉลามขาวมีวิวัฒนาการขึ้นมาแทนจนเป็นยอดนักล่าแห่งท้องทะเลในปัจจุบัน